Էլեկտրոնային գրադարան
Տարածաշրջանային զարգացումներ ու արտաքին քաղաքականության հիմնահարցեր
Ժամանակացույց
Հունվարի 20-ին ԱՄՆ պետքարտուղար Մայքըլ Պոմպեոն կոլումբիական Caracol TV հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում հայտարարել է, որ Միացյալ նահանգները համաշխարհային հանրության հետ համատեղ աշխատում է Վենեսուելայում իշխանափոխության իրականացման ուղղությամբ: Պետքարտուղարի խոսքով` ամերիկյան ռազմավարությունը գործուն է եւ այն փոփոխել չի պահանջվում:
Երկու շաբաթ անց այն բանից հետո, երբ ԱՄՆ-ի ուժերով 2020 թվականի հունվարի 3-ին սպանվեց Կասեմ Սուլեյմանին, կարելի էր նկատել, թե ինչպես կայծակնային արագությամբ աշխարհի ուշադրության կենտրոնում հայտնվեց Լիբիայի հիմնախնդիրը: Մի շարք փորձագետներ սկսեցին իրանցի գեներալի սպանությունը կապել, առաջին հերթին, Լիբիայի շուրջ ծավալվող իրավիճակի հետ:
Քանի դեռ Սիրիայում դադարեցված են ակտիվ մարտական գործողությունները, կարելի է փորձել իմաստավորել տարածաշրջանում եւ աշխարհում տեղի ունեցող խնդիրների էությունը: Ինչպես երեւում է, թուրք-սիրիական սահմանին ստեղծված նոր իրադրությունն ընդամենը փոքրիկ մի փուշ է արդի միջազգային հարաբերությունների մարմնում:
Սիրիայի հյուսիսում թուրքական բանակի գործողությունն արմատապես փոխել է շահերի գլոբալ դասավորությունը: ՆԱՏՕ-ի ներսում ճգնաժամ է առաջացել: Այդ կազմակերպության առանցքային անդամները հակվում են Թուրքիայի դեմ պատժամիջոցներ կիրառելու գաղափարին: ԱՄՆ-ն արդեն ձեռնամուխ է եղել այդպիսի պատժամիջոցների իրականացմանը: Միաժամանակ` ԱՄՆ նախագահը հայտարարել է...
Հոկտեմբերի 1-ին Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ)՝ Երեւանում անցկացված գագաթաժողովը բուռն արձագանք է առաջացրել Հայաստանում եւ այդ միջոցառման անդամ երկրներում: Եվ եթե Հայաստանից դուրս հետաքրքրություն էր ներկայացնում գագաթաժողովին Սինգապուրի վարչապետի ու Իրանի նախագահի մասնակցության հանգամանքը, ապա Հայաստանի ներսում
2017 թվականին International Alert կազմակերպությունը ձեռնարկել էր մի ուսումնասիրություն, որը ցույց կտար պատերազմի հնարավոր այլընտրանքները, հակամարտության փոխակերպման ուղիները: Հետազոտության արդյունքները ներկայացված են 2018թ. հոկտեմբերին հրապարակված` «Խաղաղության տեսլականը. Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության մասին կարծիքների վերլուծություն» զեկույցում:
Սովորաբար գնահատելով հետխորհրդային ինտեգրացիոն նախագծերում (ԱՊՀ, Եվրասիական տնտեսական միություն, ՀԱՊԿ) Հայաստանի մասնակցության ասպեկտը` հայ հասարակությունը խնդիրը դիտարկում է քաղաքակրթական ընտրության լույսով: Շատերը կարծում են, որ այդ նախագծերին մասնակցությունը խաթարում է ինքնիշխանությունը, խոչընդոտում Հայաստանի ժողովրդավարական առաջընթացին եւ, նույնիսկ, սպառնում նրա անվտանգությանը:
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Մոսկվա այցի նախօրեին կրքեր էին բռնկվել ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ Հայաստանում: Բոլոր կողմերից հնչում էր այն ամենը, ինչ հնարավոր էր ենթադրել Փաշինյան-Պուտին հանդիպման հետ կապված ակնկալիքների մասով: Հայաստանի նոր կառավարության ներքին քաղաքականությամբ Մոսկվայի մտահոգության եւ այդ առթիվ Հայաստանի վարչապետի պարզաբանումներից Ռուսաստանի ղեկավարության սպասելիքների մասին պաշտոնատար անձանց ու քաղաքագետների անկեղծ հայտարարություններն անցել էին նույնիսկ հումորի տարակարգը:
2017 թվականի սեպտեմբերի 25-ին անցկացված իրաքյան Քրդստանի անկախության հանրաքվեն, դրան հաջորդած՝ Իրանի աջակցությամբ Իրաքի ուժերի կողմից Քիրքուք քաղաքի գրավումը եւ, ի վերջո, Սիրիայի Աֆրին նահանգում Թուրքիայի ռազմական էքսպանսիան էլ ավելի են համոզում, որ «Իսլամական պետության դեմ միջազգային գործողության» իրական նշանակալի արդյունքը դարձավ տարածաշրջանում քրդական գործոնի ակտիվացումը:
Ռուսական քարոզչամեքենան հերթական անգամ «Զվեզդա» հեռուստաալիքով եթեր արձակեց Հայաստանը վարկաբեկող տեսահոլովակ: Այս անգամ մեղադրանքները թափվեցին իշխանական կուսակցության վրա՝ նրան մեղադրեցին ֆաշիզմի մեջ, օգտագործելով Գարեգին Նժդեհի գործոնը, որի դրոշի ներքո թաքնվում է այդ կուսակցությունը: Առաջին անգամ չէ, որ ռուս քարոզիչներն օգտագործում են Նժդեհի կերպարը՝ Հայաստանին պարբերաբար այս կամ այն պահանջը ներկայացնելիս: Բայց այս անգամ ստեղծվել է մի իրավիճակ՝ ըստ «ե՛ւ ծիծաղ, ե՛ւ լաց» գծապատկերի:
Ռուսաստանում կատարվող իրադարձությունները, մասնավորապես ներկայումս վարչապետ Պուտինի կրկին նախագահության աթոռին վերադառնալու հեռանկարը, հայաստանյան ողջ հասարակության, այդ թվում քաղաքական շրջանակների քննարկման թեման է դարձել: Հատկանշական է, որ...
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների այս վերջին հայտարարությունը, անկեղծ ասած, նորություն չի կարելի համարել: Վերջին ժամանակներս տարածաշրջանում Ռուսաստանի ակտիվությունը՝ ոչ միայն Կովկասում, այլեւ Իրանում, Բուշերի ատոմակայանի բացման հետ կապված, եւ դրա նկատմամբ Միացյալ Նահանգների շատ հանգիստ վերաբերմունքն այնպիսի տպավորություն են ստեղծում, որ Ռուսաստանի այս գործողությունները չի կարելի դիտարկել հնում ռուս-ամերիկյան կամ Ռուսաստան-ՆԱՏՕ հակադրությունների կոնտեքստում:
